Tinh thần chiến đấu, khát khao chiến thắng – tất cả những điều này không thể một sớm một chiều có được. Nó phải được rèn luyện liên tục, không ngưng nghỉ. Cứ sau mỗi thất bại là những bài học rút kinh nghiệm để lần sau không vấp ngã. Còn sau mỗi lần thành công lại mau chóng quên ngay thành công này và hướng về mục tiêu tiếp theo cao hơn, thách thức hơn.
Trước khi trận đấu giữa Tây Ban
Nha và Hà Lan bắt đầu, kể cả những cổ động viên trung thành của xứ sở hoa tulip
cũng không nghĩ rằng đội bóng của mình sẽ có một chiến thắng 5 sao trước đương
kim vô địch thế giới, đương kim vô địch Châu Âu Tây Ban Nha.
Nếu xét về giá trị chuyển nhượng
thì dàn cầu thủ xử sở bò tót hơn hẳn các cầu thủ của đất nước hoa tulip. Thế
nhưng bóng đá là vậy, không phải cứ đội bóng mạnh hơn, có dàn cầu thủ đắt giá
hơn, được FIFA xếp hạng cao hơn hay nói theo ngôn ngữ bình dân nằm kèo trên là
sẽ chiến thắng.
Bóng đá hấp dẫn ở chỗ luôn ẩn chứa
những bất ngờ, nhưng bất ngờ ở trận đấu giữa Tây Ban Nha và Hà Lan tại World
Cup 2014 vừa qua thì quả là quá sức tưởng tượng của nhiều người hâm mộ.
Điều gì đã làm cho các cầu thủ Tây
Ban Nha bỗng chốc trở thành những chú bé trước các cầu thủ Hà Lan. Loại bỏ yếu tố chiến thuật và may mắn, điều dễ
dàng nhận thấy sự khác biệt giữa hai đội bóng, đó là tinh thần chiến đấu và
khát khao chiến thắng.
Trong hành trang các hảo thủ Tây
Ban Nha đến vòng chung kết lần này là các danh hiệu lẫy lừng, họ đã lên ngôi
vương thế giới bốn năm về trước tại Nam Phi cũng trước Hà Lan, hai năm trước họ
cũng bảo vệ thành công chức vô địch Châu Âu. Các chú bò tót Tây Ban Nha đến giải
đấu lần này không còn khát khao như cách đây bốn năm, dễ dàng nhận ra qua sự bất
cẩn của Casillas, những bước chân chậm chạp của Ramos hay sự vụng về của
Torres…
Còn ở phía ngược lại, Hà Lan vẫn
luôn lỗi hẹn với giấc mơ vô địch World Cup. Dàn cầu thủ mà huấn luyện viên
Louis Van Gaal mang đến Brazil lần này đa phần đều đá cho các câu lạc bộ trong
nước. Chính những cầu thủ trẻ này kết hợp cùng ba ngôi sao Van Persie, Robben
và Sneijder tạo thành cơn lốc cuốn phăng những chú bò tót chậm chạp.
Hình ảnh cú bay người tuyệt đẹp của
Van Persie hay cú nước rút thần tốc của Robben vượt qua hai trung vệ và cả thủ
môn Casillas minh chứng cho khát khao chiến thắng, khát khao trả lại món nợ mà
cách đây bốn năm Robben và các đồng đội đã mượn của Tây Ban Nha trong trận
chung kết World Cup 2010.
Quay trở lại chuyện kinh doanh,
Bill Gates từng chia sẻ quan điểm của ông khi tuyển dụng nhân sự cho Microsoft
sau những thành công vang dội của hệ điều hành Windows. Công ty Microsoft cần cả
những người đã từng thất bại và vượt qua thất bại đó để vươn lên. Điều ông lo
ngại nhất là các kỹ sư của Microsoft lúc đó toàn thành công chưa nếm mùi thất bại,
điều này rất dễ làm họ chủ quan. Trong kinh doanh không ai nói trước được điều
gì, nếu chẳng may gặp thất bại, liệu những người chưa bao giờ vấp ngã có thể biết
cách vươn lên và giành chiến thắng hay không.
Làm thế nào để ngọn lửa khát khao
chiến thắng luôn rực cháy trong đội ngũ của mình. Đầu tiên chúng ta luôn phải
hướng đội ngũ mình đến niềm đam mê chiến thắng, đạt mục tiêu. Tất cả công ty đều
phải hướng về chung một mục tiêu. Từ mục tiêu chung đó, sẽ được chuyển xuống
thành từng mục tiêu của phòng ban, bộ phận và từng cá nhân. Phải đảm bảo được tất
cả các mục tiêu nhỏ đó nhất quán với mục tiêu chung của công ty.
Các cầu thủ tiền vệ Hà Lan sẵn
sàng lùi sâu xuống bên phần sân nhà ngăn chặn các tiền vệ kỹ thuật của Tây Ban
Nha triển khai kiến thiết bóng. Chỉ cần một đường chuyền dài chính xác được
tung ra đúng lúc là đã đưa Van Persie vào tình thế đối mặt với thủ môn và ghi
bàn quan bình tỷ số.
Điều thứ hai, tương xứng với các mục
tiêu cần có một hệ thống đánh giá thành tích công bằng, chính xác để tưởng thưởng
động viên, khích lệ cho đội ngũ của mình. Cần chú ý nguyên tắc mục tiêu càng
cao phần thưởng càng phải tương xứng. Tuyệt đối không được nói một đằng làm một
nẻo. Không gì gây chán nản, mất lửa cho đội ngũ bằng cách không thực hiện đúng
những gì đã tuyên bố.
Điều cuối cùng và cũng là điều
quan trọng nhất. Cần tạo được một văn hoá đam mê, khát khao chinh phục đỉnh cao
cho đội ngũ của mình. Bất kỳ mục tiêu nào dù cao đến mấy, khi đạt được rồi cũng
trở thành bình thường. Bản năng của con người luôn là vậy, khi đạt được rồi sẽ
không còn cảm thấy hứng thú và háo hức như khi chưa đạt được. Chắc chắn mức độ
khát khao được sờ tay lên cúp vàng vô địch thế giới của các cầu thủ Tây Ban Nha
lần này so với bốn năm về trước là khác nhau.
Nhiệm vụ của người đứng đầu lúc
này là cần có những mục tiêu tiếp theo cho đội ngũ phấn đầu và theo đuổi. Ghi
danh vào lịch sử là đội tuyển lần đầu tiên bảo vệ thành công chức vô địch thế
giới chẳng hạn.
Tinh thần chiến đấu, khát khao chiến
thắng – tất cả những điều này không thể một sớm một chiều có được. Nó phải được
rèn luyện liên tục, không ngưng nghỉ. Cứ sau mỗi thất bại là những bài học rút
kinh nghiệm để lần sau không vấp ngã. Còn sau mỗi lần thành công lại mau
chóng quên ngay thành công này và hướng về mục tiêu tiếp theo cao hơn, thách thức
hơn.
Cứ như vậy, tinh thần này phải được
truyền từ thế hệ này sang thế hệ kia. Nó phải thực sự trở thành lẽ sống, là bản
năng, là văn hoá của tổ chức.
Không dễ để làm được điều này,
nhưng thực hiện giấc mơ vô địch cũng đâu bao giờ dễ dàng. Chức vô địch chỉ có một
và cũng chỉ giành cho người xứng đáng nhất, khát khao có nó nhất!
Nguyễn Tân Kỷ
TBKTSG số 25/2014